Վաղաժամ ծնված տերմինը վերաբերում է հղիության 37-րդ շաբաթից շուտ ծնված ցանկացած երեխայի: Վաղաժամ ծնված երեխաները բարդությունների զարգացման ավելի մեծ ռիսկի տակ են և հաճախ հատուկ խնամքի կարիք ունեն նորածնային ինտենսիվ թերապիայի բաժանմունքում: Այն ծնողները, որոնք ցանկանում են ներգրավված լինել իրենց երեխայի խնամքի հարցերում, պետք չէ ամեն բան թողնեն մասնագետներին: Ծնողները շատ բաներով կարող են օգնել իրենց վաղաժամ ծնված նորածնի խնամքի հարցում և, որպես այդպիսին, նրանք պետք է դառնան իրենց երեխայի խնամքի ակտիվ մասնակիցը, երբ երեխան դեռ գտնվում է նորածնային ինտենսիվ թերապիայի բաժանմունքում:
Տվեք շատ հարցեր
- Խոսեք մասնագետների հետ ձեր երեխայի առջև ծառացած խնդիրների մասին: Ծնողների համար շատ ճնշող և դժվար կարող է լինել հասկանալը, թե կոնկրետ ինչ ռիսկերի տակ է իրենց փոքրիկը: Ծննդատան աշխատակազմը տեղյակ է այս ամենի մասին և, ընդհանուր առմամբ, ձեզ տարբեր բաներ այնպես կբացատրի, որ ձեր ցանկացած հարցի կամ մտահոգության պատասխան ձեզ համար լինի ամբողջովին հասկանալի։
- Տվեք այնքան հարցեր, որքան անհրաժեշտ է, որպեսզի լիովին հասկանաք ձեր երեխային ցուցաբերվող աջակցության էությունը: Ձեր երեխային ամրացված տարօրինակ սարքավորումները, հատուկ լուսավորությունը, մոնիտորներն ու խողովակները կարող են վախեցնել ձեզ: Խնդրեք անձնակազմին ձեզ բացատրել, թե ինչի համար է օգտագործվում յուրաքանչյուր սարքավորում, և թե ինչի համար է ձեր երեխային հարկավոր այդ ամենը։
- Պահանջեք խոսել բոլոր այն բժիշկների և բուժքույրերի հետ, որոնք ներգրավված են ձեր երեխայի խնամքի հարցերում: Ձեր երեխան միաժամանակ կարող է վերահսկվել մի քանի տարբեր մասնագետների կողմից: Նեոնատոլոգները պատրաստված են վաղաժամ ծնված նորածինների խնամքի հարցերով զբաղվելու համար: Ձեր երեխայի առողջության պահպանման համար կարող է պահանջվել հատուկ մասնագետ, որը զբաղվում է շնչառության հետ կապված հարցերով, աչքերի խնամքի համար՝ ակնաբույժ կամ սրտի խնդիրների դեպքում՝ սրտաբան: Ծանոթացեք յուրաքանչյուր մասնագետի և նրանց մատուցած ծառայությունների հետ:
- Անձնակազմի հետ քննարկեք ձեր երեխային կերակրելու հնարավորությունը, եթե, իհարկե, դուք ի սկզբանե պլանավորել էիք այդպես վարվել: Եթե այս պահին ձեր երեխան չի կարողանում ծծել, հարցրեք, թե ինչպիսին պետք է լինեն կերակրման հետ կապված ձեր հետագա գործողությունները: Գուցե հնարավոր լինի կթել ձեր կրծքի կաթը և այն այլ եղանակով կերակրել երեխային: Աշխատակազմը ձեզ կկարողանա ճիշտ խորհուրդներ տալ:
Սովորեք կանոնների մասին
- Ժամանակ տրամադրեք՝ սովորելու համար այն ընթացակարգերը, որոնք իրականացվում են նորածնային ինտենսիվ թերապիայի բաժանմունքներում: Հիվանդանոցների կանոնները և ընթացակարգերը կարող են տարբեր լինել, այնպես որ դուք պետք է ծանոթանաք ձեր երեխայի նորածնային ինտենսիվ թերապիայի բաժանմունքի աշխատանքի ձևին և այն ուղեցույցներին, որոնք ակնկալվում է կատարել, մինչդեռ ձեր երեխան գտնվում է այնտեղ:
- Սովորեք տարբեր սարքավորումների, հավելումների և ահազանգող ազդանշանների մասին, որոնք օգտագործվում են նորածնային ինտենսիվ թերապիայի բաժանմունքում: Բարձր տեխնոլոգիական սարքավորումները կարող են առաջին հայացքից սարսափելի թվալ, բայց երբ գիտակցում եք, թե ինչ է անում ամեն մի սարքավորումը և ինչու է դա պետք ձեր երեխային, կարող եք սովորել մի փոքր հանգստանալ՝ այն նոր միջավայրում, որում հիմա գտնվում եք:
Ձեր երեխայի հետ շփումը
- Եղեք հնարավորինս ներգրավված ձեր երեխայի խնամքի հարցերում: Հպվեք ձեր երեխային որքան հնարավոր է ավելի հաճախ: Շոյեք նրա դեմքը կամ գլուխը։ Ցանկացած տեսակի շփում, որը կօգնի ձեզ կապ հաստատել ձեր երեխայի հետ և կնպաստի նրա վիճակի բարելավմանը, խրախուսվում է։
- Խոսեք ձեր երեխայի հետ: Ձեր ձայնը կարևոր է փոքրիկի համար և կարող է հարմարավետության զգացողություն առաջացնել նրա մոտ: Շշնջացեք նրա ականջին կամ մեղմորեն երգեք:
- Հարցրեք, արդյոք կարող եք փոխել ձեր երեխայի տակդիրը: Հաճախ անձնակազմը խրախուսում է այս առաջարկը և անպայման կօգնի ձեզ տակդիրը փոխելու հարցում` անհրաժեշտության դեպքում անջատելով սարքավորումները:
- Հնարավորության դեպքում մաքրեք ձեր երեխային տաք կտորով:
- Խնդրեք գրկել ձեր երեխային: Գուցե երեխային ամրացված բոլոր լարերի և սարքավորումների պատճառով անհանգստանաք նրան գրկելիս, սակայն հիշեք, որ եթե անձնակազմը կասկածեր, որ դա կարող է վտանգ հանդիսանալ ձեր երեխայի համար, ապա միանշանակ թույլ չէր տա նրան գրկել: Շատ դեպքերում անձնակազմը աթոռը բերում և տեղադրում է ձեր երեխային բավականին մոտ, և հսկում, որպեսզի կարողանաք ապահով նստել և գրկել ձեր երեխային:
- Առաջարկեք կրծքով կերակրել ձեր երեխային, եթե իհարկե երեխային հնարավոր է կերակրել: Սա ևս մեկ առաջարկ է, որի դեպքում անձնակազմը սիրով կօգնի ձեզ խնամել ձեր նորածնին:
- Հարցրեք «կենգուրուի» խնամքի մասին: Սա տեխնիկա է, որի ժամանակ տակդիր հագցված երեխան տեղադրվում է մայրիկի վերնաշապիկի ներսում` մայրիկի և երեխայի միջև մաշկից մաշկ շփում ստեղծելու համար: Ձեր երեխան ավելի մոտ կլինի ձեր սրտի բաբախյունին և ձեր մարմնի ջերմությանը: Սա ևս մեկ լավ տեխնիկա է մայրիկի և երեխայի միջև կապվածություն ստեղծելու համար:
- Բարձրաձայնեք, եթե որևէ փոփոխություն նկատեք երեխայի ֆիզիկական կամ հոգեկան վիճակում:
Ավելացրեք որոշ անձնական իրեր
Ձեր տնից բերեք յուրահատուկ իրեր՝ ձեր երեխայի տարածքն ավելի հարմարավետ դարձնելու համար: Փափուկ վերմակը, փափուկ խաղալիքը կամ ընտանիքի անդամների նկարը օգնում է լուսավորել և անհատականացնել տարածքը:
Մի մոռացեք անձնական խնամքի մասին
- Ժամանակ տրամադրեք ինքներդ ձեր մասին հոգ տանելու համար: Հեշտ է մոռանալ ձեր կարիքների մասին, հատկապես այսպիսի սթրեսային իրավիճակներում: Երեխային պետք է, որ դուք ուժեղ և առողջ լինեք, որպեսզի կարողանաք հետագայում խնամել իրեն:
- Պահպանեք առողջ սննդակարգը և շարունակեք ընդունել ձեր վիտամինները: Համոզվեք, որ հեղուկներ շատ եք օգտագործում:
- Հնարավորինս շատ հանգստացեք` խթանելու համար ձեր օրգանիզմի պատշաճ ապաքինումը ծննդաբերությունից հետո:
- Հնարավոր է տարբեր աստիճանի հույզեր զգաք: Փորձության ժամանակ է, ուստի զարմանալի չէ, որ դուք կարող է արագ անցում կատարեք ուրախություն և զարմանք զգալուց դեպի զայրույթ, վախ կամ հիասթափություն զգալը:
- Գերծանրաբեռնվածության դեպքում ինքներդ ձեզ թույլ տվեք հանգստանալ։ Թույլ տվեք որևէ մեկին ժամանակավորապես օգնել ձեզ, մինչդեռ որոշ ժամանակ կհատկացնեք ինքներդ ձեզ:
- Թույլ տվեք, որ շրջապատը հնարավորինս օգնի ձեզ ցանկացած հարցում: Ճաշ եփելը, մաքրություն անելը, երեխաների խնամքին հետևելը այնպիսի առաջադրանքներ են, որոնք հեշտությամբ կարող են անել ձեր ընտանիքի անդամները և ձեր ընկերները:
- Այնքան հուզական աջակցություն ստացեք ուրիշներից, որքան կարող եք: Խոսեք նորածնային ինտենսիվ թերապիայի բաժանմունքում գտնվող այլ երեխաների ծնողների հետ կամ միացեք վաղաժամ ծնված երեխաների ծնողների աջակցության խմբին:
- Մասնագիտական օգնություն փնտրեք, եթե զգում եք, որ ընկճված եք կամ դժվարանում եք կարգավորել ձեր հույզերը և հաղթահարել նորածնային ինտենսիվ թերապիայի բաժանմունքում երեխա ունենալու սթրեսը:
Պատրաստվեք ձեր երեխային տուն բերելու համար
- Նախքան ձեր երեխային տուն բերելը մտածեք սիրտ թոքային վերակենդանացման դասընթաց անցնելու մասին: Այն ոչ միայն օգտակար կլինի ձեր նորածնի համար, եթե դրա կարիքը լինի, այլ նաև կօգնի ձեզ ավելի վստահ զգալ ձեր երեխայի խնամքի հարցում, երբ դուրս գաք հիվանդանոցից և ձեր երեխային բերեք տուն:
- Ձեր երեխային տուն բերելիս սպասելի է, որ ձեզ ինչպես հուզված, այնպես էլ անհանգիստ կզգաք: Ձեր երեխան բավական երկար ժամանակ գտնվելով նորածնային ինտենսիվ թերապիայի բաժանմունքում՝ մասնագետների հսկողության տակ էր, որպեսզի դուք կարողանաք ձեզ ապահով զգալ նրա խնամքի հարցում: Երեխային իր համար անվտանգ միջավայրից հեռացնելը կարող է մի փոքր անորոշության և վախի մթնոլորտ ստեղծել ծնողների համար:
- Եթե շատ անհանգիստ եք նորածնային ինտենսիվ թերապիայի բաժանմունքից ձեր երեխային տուն տեղափոխվելու կապակցությամբ՝ վարձեք մասնագետի, ով տանը կօգնի ձեզ: Թերևս կարող եք կազմակերպել մասնագետի հետագա տնային այց, որը կօգնի ձեզ մի փոքր հանգստանալ:
Զգուշացում
Համոզվեք, որ հետևում եք մասնագետների ցուցումներին: Եթե նորածնային ինտենսիվ թերապիայի բաժանմունքից դուրս գրվելուց հետո ձեր երեխան ինչ-որ անհանգստության նշաններ է ցույց տալիս, ապա ձեր հետագա գործողությունները իմանալու համար անհապաղ կապվեք ձեր բժշկի հետ կամ ձեր երեխային շտապ տեղափոխեք հիվանդանոց: